/Cỏn con một sợi lông mày. Mà đem cột trái đất này vào anh/ Thơ Trần Mạnh Hảo

VIDEO

HỖ TRỢ

QUẢNG CÁO

LỊCH

LIÊN KẾT

Văn xuôi

Truyện ngắn song ngữ: “Người đàn ông chơi kèn saxo”

My hand flexes, tapping each note with my fingers. The sax man’s there. He’s saying something,...

Truyện ngắn song ngữ: “Người đàn ông chơi kèn saxo”

Zac Herman 
 

Dạo ấy tôi sống ở trung tâm thành phố, sống suốt cả mười sáu năm thời niên thiếu của tôi ở đấy. Cách nhà tôi ba khối nhà về phía tây có một thư viện, lớn nhất trong vùng, ở đó tôi đọc Hesse và Kerouac, và xem lướt những bản nhạc của các nhạc sĩ tôi biết đến. Còn phía đông là một công viên, và sát bờ công viên là vịnh Chesapeake, một khối lạnh lẽo xanh thẳm. Bên kia bờ, những ánh đèn vàng long lanh chớp nháy một cách máy móc, như thể báo hiệu một điều gì đó với ai đó ... ở đâu đó. Tôi đặt cuốn sách xuống, vén bức rèm lên, và nhìn ra ngoài cửa sổ. Một giá đỡ cán cờ gắn chặt vào gờ tường gạch giờ đây trống không và gỉ sét. Tòa nhà tôi ở từng là một khách sạn, và tôi nhận ra nó cũ kỹ thế nào khi so với các tòa nhà chung quanh. Qua sáu tầng cao tôi nhìn xuống hẻm phố, một nhánh tách ra từ con lộ chính chạy xuyên trung tâm thành phố. Vắng tanh. Tất nhiên rồi. Chẳng ai có việc gì để lai vãng ở đây vào lúc khuya khoắt này.

Rời hẻm phố, tôi ngước mắt lên nhà để xe. Có thể nhìn vào mỗi tầng của nó, và có thể đếm cả xe nếu muốn, nhưng tôi chưa bao giờ có ý định làm một việc như vậy. Đèn bật sáng suốt đêm, phát ra âm thanh vo ve và tỏa ánh vàng cam giữa các bức tường xi măng sừng sững. Khi tôi đứng trên tầng cao nhất và nghiêng người ra ngoài, thành phố tự nó trải ra mãi: Tôi nhìn thấy các bậc thang rộng và những cây cột phong cách Corin Hy Lạp chống đỡ cho thư viện không sụp xuống đất, làm đổ nhào hàng ngàn cuốn sách ra đường. Tôi nhìn thấy vịnh đen (đôi khi nó màu đen) mênh mông với những con sóng lăn tăn, và thấy băng ghế tôi vẫn ngồi ít nhất hai đêm một tuần với chiếc xe đạp bên cạnh, băn khoăn với câu hỏi: thật ra tôi là ai. Nhà để xe – tháp canh, khung vải bức tranh sơn dầu để trắng, khu vườn của thiện và ác - là nơi lần đầu tiên tôi nghe tiếng kèn của người đàn ông chơi saxophone. Khung cảnh hoành tráng ấy đã tạo nên ngân vang trong tai tôi, một cách tự nhiên. Tôi dừng lại bên cửa sổ. Bóng phản chiếu mờ nhạt của chính tôi, không ai khác. Tôi nhìn xuống hai bàn tay tôi và uốn cong các ngón. Trong khoảnh khắc ấy, chỉ có dăm ba điều trong cuộc sống tôi cảm thấy là có thật. Hai bàn tay tôi có vẻ như có thật. Và tiếng kèn kia cũng vậy.

*

Danny đến một sau chín giờ một chút. Hắn mang theo mấy cuốn sách như thường lệ, sách cũ đến mức bìa đã bị rách, gáy bị bẻ gập. Từ Hemmingway đến Orwell, từ Rande đến Ginsberg. Chúng tôi thường chuyện trò và bình luận những ý tưởng cao đẹp của họ. Gặp nhau là chúng tôi cười đùa và nói những điều to tát.

Nhưng lần này tôi rủ hắn đến không để uống cà phê và tán gẫu văn chương, mà vì người đàn ông chơi saxophone. Hắn là người đầu tiên tôi muốn chia sẻ.

"Mày biết ông ấy ...? Ờ, chỗ nhà để xe. Ổng đang chơi đấy. Ờ, tối nay." Đó là những gì tôi đã nói với Danny qua điện thoại.

Hắn dựng xe đạp cạnh cánh cửa gần phòng bếp, rồi đi về phía cửa sổ.

"Chết tiệt, tao không thể nhìn thấy gì hết", hắn hụt hơi nói, mặt đẫm mồ hôi. "Tụi mình phải gặp ông ta tận mặt, như đi xem biểu diễn kia."

"Ừ," tôi đồng ý, nhưng vẻ không chắc chắn. "Có lẽ ổng không muốn bọn mình ló mặt ở đó. Ông ấy ở trong một nhà để xe nhếch nhác."

Danny gạt mối nghi ngại của tôi sang bên, "Tao đâu có nói là ngồi xem với ống nhòm bằng vàng như trong nhà hát opera chết tiệt. Bọn mình thậm chí không cần phải nói bất cứ điều gì."

Hắn vớ lấy một lon soda từ tủ lạnh và ném tọt vào túi xách của hắn, bước ngay ra cửa trước khi tôi có thể ngăn cản. Vội nhặt chìa khóa và áo khoác, tôi chạy xuống cầu thang, ba bậc mỗi bước chân để theo kịp hắn. Chúng tôi băng nhanh qua đường, tay đút vào túi, vai nhô lên quá cổ, mắt nhìn xuống mặt đường nhựa, tránh luồng gió. Leo lên chiếc cầu thang hình xoắn ốc mốc thếch cho đến khi tiếng kèn nghe tròn đầy, trong trẻo, rạng rỡ, và rung dội lên ngực chúng tôi. Đến tầng bốn hoặc năm, chúng tôi bước vào bên trong, nơi người đàn ông ngồi chơi kèn trên một thùng gỗ đựng sữa tựa vào bức tường lạnh. Người đàn ông đang kết thúc bản nhạc, níu giữ nốt cuối, khiến âm thanh ngân vút lên cao cho đến tận các vì sao.

Ông ta dừng lại một chút, tự nhiên và bình thản, không tỏ ra bất ngờ. Có thể ông đã mong chờ chúng tôi (hoặc ai đó như chúng tôi) xuất hiện. Nụ cười nhếch mép của ông  giục tôi lên tiếng:

"Chúng cháu đến để xem ông chơi kèn," tôi nói.

Nụ cười của người đàn ông mở rộng, để lộ hàm răng sứ thẳng đều đặn, và chiếc răng khểnh bằng vàng lấp lánh ánh đèn.

"Thế là tốt đấy, chàng trai," ông nói bằng giọng khàn, rồi đặt môi trở lại miếng lưỡi gà của chiếc kèn saxophone đồng thau bóng lộn, đưa sâu một luồng hơi mạnh mẽ mà dịu êm.

*

Lát sau, tiếng kèn bên ngoài cửa sổ dừng lại. Danny đã ra về từ trước đó một chút. Tôi nằm trên giường để ngẫm ngợi, rồi thiếp đi.

*

Đôi khi tôi tự hỏi liệu chuyện này thực sự xảy ra hay không. Điều lạ là … tôi lại kể ra sau chừng ấy năm.

Căn hộ của tôi giờ đây tĩnh lặng - không phải căn hộ đã nói đến, mà là căn hộ khác ở một nơi khác, và hơn mười năm sau. Một vài ô-tô chạy trên đường phố dưới kia. Tôi đặt bút xuống, tắt đèn, bước đến bên cửa sổ, vén bức rèm lên. Âm nhạc bỗng vẳng lại như thể đã chờ sẵn đâu đó: tiếng kèn saxophone cao và mượt. Bàn tay tôi gập cong, những ngón tay gõ nhẹ theo từng nốt nhạc. Người đàn ông chơi saxophone đang ở ngoài kia. Ông ấy đang nói điều gì, dù tiếng kèn không hề gián đoạn:

"Thế là tốt đấy, chàng trai," ông ấy nói như vậy.

 

Translated by Vĩnh Quyền

 

The Sax Man

By  Zac Herman

I lived downtown at the time, in the heart of the city I’d lived all my life, all sixteen years of it. Three blocks west was a library, the biggest around, and there I read Hesse and Kerouac, and browsed through sheet music by composers I knew. To the east was a park, and at the edge of that park was the Chesapeake Bay, a cold, deep blue body. On the opposite bank, glistening gold lights blinked mechanically, signaling something to someone…somewhere. I set down my book, opened the blinds, and looked out the window. A flag bracket fastened to the brick ledge was now empty and rusted. The building I lived in was once a hotel, and I knew it was old since it didn’t look like other buildings nearby. I glanced down six stories to the alley below, which was off the main road that cut right through downtown. Deserted. Not surprising. No one had reason to be here at night.

I raised my eyes from the street to the parking garage. You could see into each level, count the cars if you wanted, though I was never inclined to do such a thing. The lights stayed on all night, hummed and glowed orange within the massive walls of cement. When I stood on the top level and leaned over the edge, the city unfolded itself endlessly: I saw the wide steps and corinthian columns that held up the library and kept it from falling down to the ground, spilling its thousands of books into the street. I saw the rippling vastness that was the black bay (sometimes it was black), and the bench where I sat at least two nights a week with my bicycle wondering just who I was. The garage—watch tower, blank canvas, garden of good and evil—was where I’d heard the sax man play for the first time. That mighty frame of space had caused the echo in my ears, there was no question. I paused at the window. My own faint reflection, no one else. I looked down at my hands and flexed my fingers. Few things in life felt real to me then. My hands felt real. And so did the music.

*

Danny arrived a little after nine. He brought books like always, torn covers and bent spines. Hemmingway and Orwell, Rande and Ginsberg. We’d talk and critique their lofty ideals. We’d laugh and say important things. 

But I’d asked him to come for the sax man, not to drink coffee and talk books. He was the first person I thought to call.

“You know that guy…? Yes, the garage. He’s playing now. Yes, tonight.” That’s what I’d said to Danny on the phone.

He parked his bike by the door near the kitchen, then walked to the window.

“Damn, I can’t see anything,” he said out of breath, sweat on his face. “We’ve got to go see him for real. Like, really watch this guy play.”

“Yeah,” I agreed, not entirely sure. “But maybe he doesn’t want company. He’s in a garage, after all.”

Danny brushed my doubts to one side, “I don’t mean with gold binoculars like the goddamn opera. We don’t even have to say anything.”

He grabbed a soda from the fridge and tossed it in his bag, halfway out the door before I could protest anymore. I found my keys and jacket, ran down the stairs three at a time to keep up with him. We crossed the street in long strides, hands shoved in pockets, shoulders tensed to the neck, looking down at the asphalt, away from the wind. Climbed the spiral piss-stained stairway until the music became full, clear, radiant, and vibrated deep in our chests. On level four maybe five, we walked into the open, where the sax man sat on a milk crate propped against the cold wall as he played. He saw the piece to the end, held the last note, then coaxed it away into the stars.

He stopped for a minute, natural and calm, unruffled. He’d been expecting us (or someone like us) to show up. His half-smile prompted me to speak:

“We came to watch you play,” I said.

His smile widened, revealing straight porcelain teeth, and a gold canine that gleamed under the light.

“That’s cool, man,” he said in a raspy voice, then touched his lips back to the reed, releasing a breath into polished brass.

*

After a while, the music outside my window stopped. Danny had left sometime ago. I lay in bed just thinking, then closed my eyes.

*

 Sometimes I wonder if it really happened. Strange…telling you my story after all these years.

My apartment’s quiet now—not the same apartment, a different and a distant one, and more than a decade since. A few cars drive by on the street below. I set down my pen, turn off the light, walk to the window, raise the blinds. The music starts as if on cue: the soothing tenor saxaphone. My hand flexes, tapping each note with my fingers. The sax man’s there. He’s saying something, though the music goes on without pause:

“That’s cool, man,” he says.
Theo Hoinhavanvn